Παρασκευή, 10 Ιούλιος 2020

Δεκαεπτά (17) επαγγελματίες διαφορετικών ειδικοτήτων, μεταξύ των οποίων νομικοί, δικηγόροι, περιβαλλοντολόγοι και άλλοι, από την Ελλάδα και την Κύπρο αντάλλαξαν γνώσεις και συζήτησαν γύρω από την περιβαλλοντική δημοκρατία, σε μία συνάντηση στις αρχές του Ιουνίου 2020 που σίγουρα άνοιξε δρόμους. WWF Ελλάς, Terra Cypria και BirdLife Cyprus ενώσαμε τις δυνάμεις για να ανακαλύψουμε νέους τρόπους και να ερμηνεύσουμε καλύτερα τους υπάρχοντες, ως προς την άσκηση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων στις δύο χώρες.

© Mika Baumeister / Unsplash

Η κατοχύρωση της αποτελεσματικής άσκησης των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων που έχουν ως ζητούμενο τη διαφάνεια, τη λογοδοσία, τη συμμετοχή και τη συμπερίληψη των εμπλεκόμενων μερών στην διαχείριση των κοινών φυσικών πόρων, αποτελεί εν τέλει ζήτημα περιβαλλοντικής δημοκρατίας. Βασική προϋπόθεση για την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών είναι η διασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της προστασίας του περιβάλλοντος. Μπορεί στην Ελλάδα το σχετικό δικαίωμα των περιβαλλοντικών ΜΚΟ να είναι κατοχυρωμένο, στην Κύπρο, όμως, παραμένει ένα ζητούμενο καθότι η έννοια του εννόμου συμφέροντος ερμηνεύεται στενά από τα διοικητικά δικαστήρια.

Το WWF Ελλάς, αξιοποιώντας την πολυετή εμπειρία του από τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων για το περιβάλλον και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα, διοργάνωσε τη συνάντηση αυτή στο πλαίσιο διάχυσης της σχετικής τεχνογνωσίας του στους εταίρους του (τοπικές και άλλες εθνικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ και ομάδες της κοινωνίας των πολιτών), ενδυναμώνοντάς τους παράλληλα για να αναπτύξουν δεξιότητες συνηγορίας. Το διήμερο αυτό περιελάμβανε έναν κύκλο διαδικτυακών σεμιναρίων για την άσκηση περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και την ανάληψη στρατηγικών νομικών παρεμβάσεων από τις περιβαλλοντικές ΜΚΟ στην Κύπρο. Προσκεκλημένη ομιλήτρια ήταν η Δρ Ιωάννα Χατζηγιάννη, Λέκτορας στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου της Κύπρου.

Η πολυαναμενόμενη από τους συμμετέχοντες συνάντηση αυτή, αν και είχε προγραμματιστεί καταρχήν να γίνει δια ζώσης, εν τέλει διεξήχθη διαδικτυακά λόγω  των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί από τον COVID-19. Ωστόσο, η έλλειψη φυσικής παρουσίας και επαφής δεν μας εμπόδισε να αισθανθούμε γρήγορα οικεία μεταξύ μας και να δημιουργήσουμε έναν κοινό εικονικό χώρο προβληματισμού, ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών, και δημιουργίας ιδεών. Περισσότερο και λιγότερο γνώριμα πρόσωπα, ξεκινήσαμε όλοι γεμάτοι όρεξη για να διδαχθούμε ο ένας από τον άλλον και να μοιραστούμε ένα ταξίδι εξερεύνησης νομικών εννοιών και εργαλείων και βασικών προβλέψεων των διαφορετικών εννόμων τάξεων (διεθνούς, ενωσιακής και εθνικής) γύρω από την άσκηση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων.    

Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, όλοι οι συμμετέχοντες, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο εξοικειωμένοι με τη νομική επιστήμη, υιοθετήσαμε ένα κοινό λεξιλόγιο και γνωρίσαμε τις βασικές έννοιες και προβλέψεις της σχετικής νομοθεσίας και τα βασικά ερμηνευτικά εργαλεία για την βαθύτερη κατανόηση των προκλήσεων στην άσκηση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων στην κυπριακή έννομη τάξη. Τα εργαλεία αυτά διαφάνηκαν πολύ χρήσιμα για την ανάδειξη και  συζήτηση των επιμέρους πτυχών των προκλήσεων αυτών με στόχο την κατά το δυνατόν συνολικότερη προσέγγιση και κατανόησή τους από όλους τους συμμετέχοντες.

Ο αγώνας για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι ένας συλλογικός αγώνας για την διασφάλιση των πολύτιμων κοινών φυσικών πόρων. Το WWF Ελλάς επιδιώκει τη συνεργασία και την ενδυνάμωση των εθνικών και τοπικών περιβαλλοντικών ΜΚΟ και των ομάδων της κοινωνίας των πολιτών,  καθώς μόνο μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε.