Τεύχος 108, Φεβρουάριος 2020


Το Πάντα πάει πικνίκ

© WWF Ελλάς

«Το καλάθι του πικνίκ» είναι το νέο καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του WWF Ελλάς για τη διατροφή και το περιβάλλον, σε συνεργασία με το WWF Ρουμανίας και το WWF Τουρκίας.

Ύστερα από την ευρύτερη απήχηση που είχε το πρόγραμμα «Υγιή παιδιά, υγιής πλανήτης» στη σχολική κοινότητα, το νέο πρόγραμμα κάνει ένα βήμα παραπέρα, για να γίνει η γνώση πράξη. Στόχος του είναι η υιοθέτηση μιας υγιεινής και περιβαλλοντικά βιώσιμης διατροφής εκ μέρους των παιδιών αλλά και των οικογενειών τους. Ξεκινάει από το φαγητό που τρώνε τα παιδιά στο σχολείο, το σνακ, και περνάει από τη γνώση στην υιοθέτηση απλών καθημερινών συνηθειών. Παίζοντας τα παιχνίδια για τη βιώσιμη και υγιεινή διατροφή οι μαθητές θα διασκεδάσουν, θα μαγειρέψουν και θα φάνε, ελπίζοντας με τον ενθουσιασμό τους να μεταφέρουν στο σπίτι το μήνυμα «προστατεύουμε τον πλανήτη με το φαγητό μας»!

Το καλάθι για ένα ‘φανταστικό’ πικνίκ μέσα στην τάξη είναι ένα πραγματικό καλάθι, με όλα τα απαραίτητα που χρειάζεται ένα πραγματικό πικνίκ και με αρκετά παιχνίδια για να οργανώσετε μία διαφορετική εμπειρία μέσα στην τάξη. «Το καλάθι του πικνίκ» το δανείζεται το σχολείο για μία ή δύο εβδομάδες για να το ‘δουλέψουν’ ένας ή περισσότεροι εκπαιδευτικοί, να στήσουν τη γωνιά του πικνίκ μέσα στην τάξη, να εμπνευστούν ιδέες και δραστηριότητες, ακόμα και να φτιάξουν το δικό τους καλάθι.

Το καλάθι όμως είναι μόνο η έμπνευση, το έναυσμα για να κάνουν το δικό τους σχολείο να ακολουθήσει την βιώσιμη διατροφή! Το πρόγραμμα εστιάζει σε 3 ημέρες βιώσιμης διατροφής μέσα στην σχολική εβδομάδα: τη Δευτέρα, ημέρα σπιτικού φαγητού, την Τετάρτη, ημέρα φρούτου και την Παρασκευή, ημέρα που δεν πετάμε φαγητό. Οι ημέρες αυτές εισάγονται στην τάξη με παιχνίδια και οι μαθητές δεσμεύονται να τις ακολουθούν για όλη την διάρκεια του σχολικού έτους. Οι μαθητές παίρνουν μαζί τους στο σπίτι το αντίστοιχο εβδομαδιαίο σχολικό πρόγραμμα, ώστε με τις οικογένειές τους να προετοιμάζουν βιώσιμο κολατσιό. Τις ημέρες αυτές τα σνακ τους πρέπει να ακολουθούν τους αντίστοιχους «κανόνες». Η αλλαγή στη διατροφική συμπεριφορά των παιδιών θα αξιολογηθεί χρησιμοποιώντας μαρτυρίες και ερωτηματολόγια των δασκάλων και των γονέων.

Παράλληλα οι εκπαιδευτικοί που δανείζονται «Το καλάθι του Πικνικ» θα γίνονται μέλη μίας ψηφιακής κοινότητας σχολείων και εκπαιδευτικών όπου θα μπορούν να ανταλλάσουν εμπειρίες, ιδέες και πληροφορίες, να μαθαίνουν τα νέα του προγράμματος, ιδέες για εκδηλώσεις, αλλά και να έχουν επικοινωνία με σχολεία από όλη την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Ρουμανία που ‘τρέχουν’ το πρόγραμμα.

Για να δανειστείτε το καλάθι, μπορείτε να επικοινωνείτε με τη Νάνσυ Κουταβά στο τηλ 210 3314893, εσωτ. 413 ή με e-mail στο n.coutava@wwf.gr.

Καλή διασκέδαση!


Η φύση μετράει στην Ώρα της Γης (κι όχι μόνο)

© WWF Ελλάς

Φέτος η Ώρα της Γης (Σάββατο 28 Μαρτίου) είναι φορτισμένη με μια ιδιαίτερη σημασία. Με την Αυστραλία (από όπου ξεκίνησε η Ώρα της Γης) στις φλόγες και την Κλιματική Κρίση σε πλήρη εξέλιξη, αλλά και με τους παγκόσμιους ηγέτες να βραδυπορούν, η Ώρα της Γης οφείλει να είναι ένα σημαντικό κάλεσμα σε δράση.

Φέτος το μήνυμα είναι «Η φύση μετράει». Καλούμε τους πολίτες να ενώσουν τη φωνή τους για τη λήψη δραστικών μέτρων, από τους παγκόσμιους ηγέτες, για την προστασία της φύσης.

Σας προτείνουμε να συμβάλετε με μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες δράσεις:

Καλέστε τους μαθητές με τις οικογένειές τους να ενώσουν τη φωνή τους στην πλατφόρμα «Voice for the Planet» (Προσοχή: μετά τις 23/2/2020) για μια αποτελεσματική συμφωνία για την προστασία της φύσης. Δώστε το καλό παράδειγμα εσείς και οι συνάδελφοί σας!

Καλέστε τους μαθητές να τραβήξουν ένα σύντομο βίντεο μέγιστης διάρκειας 40’’ ( - με οποιοδήποτε ευφάνταστο τρόπο εξασφαλίζει τις προδιαγραφές ιδιωτικότητας και ασφάλειας των παιδιών- τραβηγμένο με κινητό ή τάμπλετ στην καλύτερη δυνατή ποιότητα, σε οριζόντια θέση (landscape προσανατολισμός), στο οποίο θα δηλώνουν «Η φύση μετράει για μένα επειδή...». Μπορείτε να δείτε κάποια παραδείγματα εδώ. Το σημαντικό σε αυτό το βίντεο θα είναι η φαντασία των παιδιών και η δική τους άποψη για το τι είναι αυτό που μας προσφέρει τελικά η φύση και γιατί πρέπει να την προστατέψουμε. Επίσης, θα μπορούν αντί για ατομικά να τραβήξουν και ομαδικά βίντεο. Τα βίντεο θα πρέπει μετά να σταλούν στο WWF, μέσω wetransfer, στο email: m.symvoulidou@wwf.gr.

Αξιοποιήστε τα επιστολόχαρτα του κοάλα και της πολικής αρκούδας για να οργανώσετε μία σύντομη αλληλογραφία ανάμεσα σε δυο τάξεις του σχολείου σας. Στόχος είναι η κατανόηση της σύνδεσης ανάμεσα στην κλιματική αλλαγή, αφενός, και την απώλεια βιοποικιλότητας, αφετέρου. Συγκεκριμένα εστιάζουμε στο παράδειγμα των δασικών πυρκαγιών στην Αυστραλία και την απώλεια εκατομμυρίων ειδών πανίδας, με εμβληματικό το κοάλα.

Η τάξη που αναλαμβάνει τον ρόλο του κοάλα γράφει δυο λόγια στην πολική αρκούδα αναπτύσσοντας το πρόβλημα της απώλειας του βιοτόπου του. Η τάξη που αναλαμβάνει τον ρόλο της πολικής αρκούδας, που υποτίθεται ότι είναι πιο έμπειρη στην κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της στο δικό της βιότοπο (το λιώσιμο των πάγων) εξηγεί στο κοάλα το πρόβλημα. Εξηγεί και πώς η υπερθέρμανση του πλανήτη ευνοεί τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές.

Ενθαρρύνετε τους μαθητές σας να κάνουν έρευνα στο διαδίκτυο για τα παραπάνω θέματα. Κάποιες πρώτες πληροφορίες θα βρείτε εδώ:

Καταστροφικές Πυρκαγιές στην Αυστραλία
Κλιματική κρίση
Η κλιματική αλλαγή απειλεί τα δάση
The Mediterranean burns


Οι υπηρεσίες της φύσης είναι αόρατες

© WWF Ελλάς

Πόσιμο νερό, καθαρός αέρας, ασφαλής τροφή, θέσεις εργασίας, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ό,τι χρειαζόμαστε προέρχεται στην κυριολεξία από τη φύση. Το γνωρίζουμε, αλλά τείνουμε να το ξεχνάμε, μιας και αρκετές από τις πολύτιμες υπηρεσίες της φύσης είναι σχεδόν αόρατες. Ίσως επειδή οι ίδιοι μηχανισμοί της φύσης δεν είναι πάντα ορατοί, ίσως επειδή όλο και περισσότεροι από εμάς έχουμε χάσει τη σύνδεσή μας με τη φύση... Όμως η φύση είναι πάντα εκεί, ανεξάρτητα από το πόσο διαφορετικά τη βλέπει ο καθένας μας.

Τα τελευταία χρόνια τα «φώτα» της δημοσιότητας έχουν δικαιολογημένα στραφεί στην κλιματική κρίση, τις συνέπειές της και τους τρόπους αντιμετώπισής της. Παράλληλα, και σε άμεση συσχέτιση μαζί της, όλα αυτά τα χρόνια εξελίσσεται και μια άλλη κρίση. Η κρίση απώλειας βιοποικιλότητας. Οι συνέπειές της δεν γίνονται αισθητές με την ίδια ένταση, γι’ αυτό και οι επιστήμονες την έχουν αποκαλέσει «σιωπηλό δολοφόνο». Είναι μια κρίση που δεν φαίνεται.

Η κλιματική κρίση και η απώλεια βιοποικιλότητας απειλούν πια κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αν θέλουμε να τις αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά θα πρέπει να δούμε τη φύση με μια άλλη ματιά, πιο σφαιρική και, να ενισχύσουμε την προστασία της.

Ένας τρόπος για να το πετύχουμε αυτό, είναι μέσω δικτύων προστατευόμενων περιοχών, όπως το ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000. Πρόκειται για έναν μηχανισμό που προστατεύει σημαντικά είδη ζώων, φυτών και οικοτόπους και, παράλληλα, θωρακίζει οικολογικά πολύτιμες περιοχές που μπορούν να λειτουργήσουν ως «ασπίδα» απέναντι στην κλιματική κρίση. Είναι ένας τρόπος να κάνουμε σύμμαχό μας την ίδια τη φύση, μιας και προστατεύει ό,τι πιο ευαίσθητο και ό,τι πιο πολύτιμο στο περιβάλλον… ακόμα και δεν φαίνεται!

Για τον σκοπό αυτό, στο πλαίσιο του Έργου «LIFE-IP 4 NATURA», του πρώτου ολοκληρωμένου έργου LIFE (LIFE Integrated Project) για την προστασία της φύσης που έχει αναλάβει ποτέ να υλοποιήσει η χώρα μας ξεκινά σήμερα η νέα καμπάνια ευαισθητοποίησης για τα οφέλη που προκύπτουν για περιβάλλον και κοινωνία από το δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, με τίτλο «Οι υπηρεσίες της φύσης είναι αόρατες». Ο κεντρικός στόχος της συγκεκριμένης καμπάνιας είναι να ωθήσει το κοινό να αναθεωρήσει τη σύνδεσή του με τη φύση και να «δει» όλα εκείνα τα αόρατα αγαθά και τις υπηρεσίες που η φύση μας προσφέρει απλόχερα και χρειάζεται να προστατευτούν.


Το Πάντα τρώει στο σχολείο

© http://inthecity.gr

Το WWF Ελλάς παρακολουθεί με προσοχή και θετική στάση το πρόγραμμα "Σχολικά γεύματα" που υλοποιείται σε εκατοντάδες σχολεία όλης της χώρας. Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι πως το πρόγραμμα συμβάλλει στον περιορισμό της επισιτιστικής ανασφάλειας μεταξύ των μαθητών. Παρόλα αυτά θεωρούμε πως είναι καθήκον μας να καταθέσουμε τον προβληματισμό μας σχετικά με δυο περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα μεγάλης σημασίας που έχουν προκύψει από την εφαρμογή του προγράμματος. Αναφερόμαστε στη σπατάλη τροφίμων και την πλαστική ρύπανση, δυο σοβαρά προβλήματα για τα οποία γινόμαστε συχνά δέκτες παραπόνων εκ μέρους πλειάδας εκπαιδευτικών.

Σε μια προσπάθεια να διαπιστώσουμε το μέγεθος του προβλήματος απευθυνθήκαμε όπως ίσως θυμάστε, στους εκπαιδευτικούς των σχολείων που μετέχουν ή μετείχαν στο πρόγραμμα και ζητήσαμε να καταγράψουν τις εμπειρίες τους αναφορικά με τη σπατάλη που παρατηρούν, καθώς και με τη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων. Στη συνέχεια αποτυπώσαμε τις απαντήσεις των 221 εκπαιδευτικών που ανταποκρίθηκαν σε μια σύντομη έκθεση.

Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί στη συντριπτική τους πλειονότητα τάσσονται υπέρ του προγράμματος (ποσοστό 84%). Σχεδόν το 60% των εκπαιδευτικών δηλώνει ικανοποιημένο από την ποιότητα των προσφερόμενων γευμάτων, ενώ το 80% δηλώνει το ίδιο για την ποσότητα αυτών. Το 79% των εκπαιδευτικών εντοπίζει σπατάλη φαγητού κατά την υλοποίηση του προγράμματος, ενώ το 34% θεωρεί πως η σπατάλη είναι μεγάλη. Αξίζει να σημειωθεί πως βάσει των επικοινωνιών που είχαμε με εκπαιδευτικούς μικρότερη σπατάλη εντοπίζεται σε σχολεία υποβαθμισμένων περιοχών ή σε σχολεία που φοιτούν μαθητές περιορισμένης οικονομικής επιφάνειας. Αντιθέτως, σε σχολεία όπου το οικονομικό υπόβαθρο των οικογενειών των μαθητών ποικίλει, η σπατάλη αυξάνεται.

Αναφορικά με τα αίτια της σπατάλης προκύπτουν μερικά ενδιαφέροντα ευρήματα. Στο μεγαλύτερο ποσοστό, οι εκπαιδευτικοί πιστεύουν ότι η σπατάλη οφείλεται στο γεγονός πως το φαγητό κάποιες φορές δεν αρέσει στα παιδιά (86,3%). Άλλο ένα 20% των εκπαιδευτικών πιστεύει ότι η σπατάλη προκαλείται επειδή τα παιδιά προτιμούν το φαγητό που έχουν ετοιμάσει οι κηδεμόνες τους στο σπίτι ή προτιμούν να καταναλώνουν προϊόντα του κυλικείου.

Αναφορικά με τα πλαστικά απορρίμματα και τη διαχείρισή τους, δυστυχώς προκύπτει πως συνήθως καταλήγουν στον κοινό κάδο. Σε άλλες περιπτώσεις γίνεται λανθασμένη χρήση του μπλε κάδου καθώς καταλήγουν σε αυτόν βρώμικες πλαστικές συσκευασίες που δεν μπορούν έτσι να ανακυκλωθούν. Γενικότερα, η υπερκατανάλωση πλαστικού στα σχολεία δεν συμβάλλει στην αποτροπή της πλαστικής ρύπανσης που έχει αναγνωριστεί τόσο σε διεθνή φόρα όσο κι από την ελληνική κυβέρνηση ως αντικείμενο προτεραιότητας.

Στην έκθεση παραθέτουμε επίσης σειρά προτάσεων που πιστεύουμε ότι θα βοηθήσουν στον περιορισμό τόσο της σπατάλης τροφίμων όσο και της πλαστικής ρύπανσης, με τρόπο γόνιμο και εκπαιδευτικό.

Την έκθεση καταθέσαμε στο Υπουργείο Παιδείας και ελπίζουμε να συμβάλλει στη βελτίωση του προγράμματος και την ταυτόχρονη αύξηση του βαθμού ετοιμότητας των παιδιών και τον γονέων τους να αντιληφθούν την αξία όχι μόνο των σχολικών γευμάτων, αλλά εν γένει της υγιεινής και βιώσιμης διατροφής.


Η μεγάλη συνάντηση των “νονών” του Ασπροπάρη

© Γ.Αζορίδης

Ο Ασπροπάρης, ο μικρός αυτός γύπας που κινδυνεύει άμεσα με εξαφάνιση και έχει επιλέξει τη Θράκη για να φτιάχνει κάθε χρόνο τη φωλιά του και να διαιωνίζει το είδος του, έχει την τύχη να έχει στο πλευρό του 132 αφοσιωμένους και στοργικούς «νονούς» αποφασισμένους να τον προστατέψουν. Και όπως και τα τελευταία έξι χρόνια, έτσι και φέτος, οι «νονοί» του συναντήθηκαν στο Εθνικό Δάσος Δαδιάς Λευκίμης και Σουφλίου για να εκφράσουν την αγάπη τους, την περηφάνια και την ευτυχία που νοιώθουν για τον βενιαμίν των αρπακτικών πουλιών της χώρας μας τον οποίο έχουν υιοθετήσει.

Αν και μικροί και οι ίδιοι, μαθητές δημοτικών και γυμνάσιων σχολείων της Θράκης, παρέμειναν πιστοί και φέτος στο ετήσιο ραντεβού τους και ανανέωσαν την δέσμευσή τους να προστατεύουν και να αγαπούν τον μικρό αυτό γύπα. Έτσι, επισκέφθηκαν το παρατηρητήριο του Δάσους, έφτιαξαν ευφάνταστα παιχνίδια, ένωσαν τις φωνές τους και επιβεβαίωσαν την αγάπη τους και τη δέσμευσή τους για τον μικρό αυτόν άρχοντα των ελληνικών αιθέρων.

Δειτε εδώ το σχετικό βίντεο.


Το Πάντα πάει σχολείο… ανοιχτό για το κλίμα

© http://athensecoschools.gr/

Μία πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία για την ευαισθητοποίηση των πολιτών για την Κλιματική Αλλαγή είναι και η European Climate Initiative, μέσω της οποίας ο Δήμος της Αθήνας υλοποιεί το πρόγραμμα «Σχολεία Ανοιχτά στην προστασία του κλίματος και την εξοικονόμηση ενέργειας», στο οποίο συμμετέχουν 73 σχολεία και 198 εκπαιδευτικοί, με στόχο όχι μόνο να μειωθεί το οικολογικό αποτύπωμα των σχολικών μονάδων αλλά, κυρίως, να αλλάξει η στάση μαθητών και εκπαιδευτικών απέναντι σε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των ημερών μας.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, που συνεχίζεται για 2η χρονιά φέτος, οργανώθηκε επιμόρφωση εκπαιδευτικών, υλοποιήθηκαν εκπαιδευτικές δραστηριότητες μέσα στις σχολικές μονάδες, δημιουργήθηκε Εκπαιδευτικός Οδηγός και πραγματοποιήθηκε έρευνα με στόχο να αποτιμηθούν τα αποτελέσματα του Προγράμματος και να αναδειχθούν οι καλές πρακτικές που εφαρμόστηκαν.

Τέλος κατατέθηκε Σχέδιο Δράσης στο Δήμο Αθηναίων που βασίστηκε στην πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος στα σχολεία και την ανάλυση των ερευνητικών δεδομένων που συλλέχθηκαν από εκπαιδευτικούς, μαθητές και 2 επιλεγμένα focus group. Το Σχέδιο ολοκληρώνεται με μια δέσμη προτάσεων που καλύπτουν τρεις θεματικές περιοχές: τη συνέχεια του προγράμματος, τις προτεινόμενες αλλαγές σχετικά με τη διαχείριση των σχολικών κτιρίων στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας και τέλος οι διοικητικές πρωτοβουλίες και οι συνέργειες που πρέπει να αναπτύξει σχετικά ο Δήμος.


Η φωτογραφία του μήνα

© Shangzhen Fan, China, Wildlife Photographer of the Year Competition


Unsubscribe | Δες το email online