Συνταγές με περισσεύματα: ένας πρωτότυπος διαγωνισμός

Χώρος πρασίνου κοντά στο σχολείο...

...αξίζει την προσοχή σας! Ακόμη και αν είναι μικρός χώρος, ακόμη κι αν σας φαίνεται εγκατελειμμένος, μόνος κι έρημος, ο χώρος πρασίνου της γειτονιάς είναι πολύτιμος. Και μπορεί να αναδειχθεί σε έναν πανέμορφο χώρο για παιχνίδι, διάβασμα, ανάπαυλα με κολατσιό, δημιουργικές συναντήσεις...

Αν πάλι ο γειτονικός σας χώρος πρασίνου είναι άλσος ή ένα αστικό δάσος, ακόμη καλύτερα! Και στις δυο περιπτώσεις αξίζει να κινήσετε το ενδιαφέρον των μαθητών σας και να τους προσκαλέσετε σε μια καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και σε διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωση του χώρου. Αξιοποιήστε το ερωτηματολόγιο που θα βρείτε εδώ.

Συμπληρώστε το, με τους μαθητές σας φυσικά, και στείλτε το σε μας. Σύντομα θα έχετε τη χαρά να δείτε τη δουλειά σας ανεβασμένη σε μια βάση δεδομένων για τους αστικούς και περιαστικούς χώρους πρασίνου των πόλεων της Ελλάδας! Αυτή η βάση δεδομένων θα είναι ένα "ζωντανό" εργαλείο, ένα ευρετήριο αυτών των χώρων, που θα ενημερώνεται τακτικά με νέα δεδομένα. Επομένως , το σχολείο σας μπορεί να αναπτύξει μια σχέση με αυτόν τον χώρο σε βάθος χρόνου. Θα στέλνει νέα δεδομένα, αλλαγές θετικές ή αρνητικές, και φυσικά θα αναλαμβάνει και το ίδιο τις δράσεις που θέλει. Γιατί όταν το πράσινο συναντά την τεχνολογία, ο γάμος είναι..ευτυχής!

Το Πάντα σας περιμένει...

σε ένα διήμερο εκδηλώσεων στο Impact Hub, με βασικούς διοργανωτές το WWF Ελλάς και το ΜΠΟΡΟΥΜΕ θα πραγματοποιηθεί στις 25 και 26 Ιανουαρίου 2014. Εκείνες τις μέρες θα κλείνει και ο διμηνιαίος κύκλος ενημέρωσης του προγράμματος "Καλύτερη Ζωή" για την σπατάλη τροφίμων! Για δυο μέρες, οι επισκέπτες θα ενημερωθούν από διάσημους σεφ για την κατάλληλη χρήση τροφίμων και θα τους δουν να μαγειρεύουν ευφάνταστες συνταγές αξιοποίησης περισσευούμενων τροφίμων.

Στο παιδικό κομμάτι, το Παιδικό Μουσείο, η ομάδα Playroom και το Let’s go green θα δείξουν με εύφανταστες και βιωματικές δράσεις στα παιδιά τι σημαίνει σπατάλη τροφίμων, τρόπους αντιμετώπισής της και θα τα εμπνεύσουν να κάνουν το περιορισμό της σπατάλης προσωπική τους υπόθεση.

Οι επισκέπτες θα περιηγηθούν σε έκθεση για τη συσχέτιση σπατάλης τροφίμων και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, θα παρακολουθήσουν προβολές σχετικές με το ζήτημα, θα συμμετέχουν σε βιωματικό εργαστήριο που θα διοργανώσει το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, θα μάθουν να κομποστοποιούν ό,τι δεν γίνεται να καταναλωθεί και θα γίνονται οι ίδιοι πρεσβευτές αλληλεγγύης, ώστε καμιά μερίδα τροφίμων να μην καταλήγει στα σκουπίδια.

Οι δράσεις θα πραγματοποιηθούν μεταξύ των ωρών 11.00-19.00. Η επίδειξη της μαγειρικής θα περιλαμβάνει μια ποικιλία συνταγών, διαφοροποιούμενων ανάλογα με την ώρα της ημέρας. Μείνετε συντονισμένοι!

Μοιραζόμαστε το ίδιο σπίτι, μάθαμε να ζούμε μαζί;

Τα τελευταία τρία χρόνια το ποσοστό των νέων μεταξύ 24-35 χρονών, που γνωρίζει ότι οι ελληνικές θάλασσες φιλοξενούν 9 θαλάσσια θηλαστικά έχει αυξηθεί κατά 12%! Χαρακτηριστικά, η αναγνωρισιμότητα ειδών όπως το σταχτοδέλφινο ως μόνιμος κάτοικος των ελληνικών θαλασσών, έχει αυξηθεί κατά 22% από το 2010.

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις επιτυχίες του Ευρωπαϊκού Προγράμματος LIFE "Θάλασσα: Μάθε, Δράσε, Προστάτεψε/ Ενημερωτική, Εκπαιδευτική, Συμμετοχική Εκστρατεία για τα Θαλάσσια Θηλαστικά της Ελλάδας", που έριξε την αυλαία του, μετά από τρία χρόνια, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο gazARTE στις 18 Δεκεμβρίου.

Χαρακτηριστικό είναι ότι έχει αυξηθεί μέσα στα τρία αυτά χρόνια η αναγνωρισιμότητα ειδών όπως:
• 22% αύξηση αναγνωρισιμότητας του σταχτοδέλφινου
• 11% αύξηση αναγνωρισιμότητας του ρινοδέλφινου
• 9% αύξηση αναγνωρισιμότητας του ζωνοδέλφινου

"Όπως όλα δείχνουν, το έργο των περιβαλλοντικών οργανώσεων βρίσκει ανταπόκριση στο κοινωνικό σύνολο ενώ η ενημέρωση για την προστασία της φύσης, παραμένει επίκαιρη", δήλωσε ο διευθυντής του WWF Ελλάς Δημήτρης Καραβέλλας.

Σύμφωνα με τις δύο έρευνες της κοινής γνώμης, τα επίπεδα γνώσης σε ό, τι αφορά απειλές που αντιμετωπίζουν τα θαλάσσια θηλαστικά όπως η αλιεία, η σύγκρουση με σκάφη και η κατάποση στερών απορριμμάτων, έχουν αυξηθεί σημαντικά. Και οι τρεις αυτές απειλές αποτέλεσαν κομμάτι της ενημερωτικής εκστρατείας και συγκεκριμένα των τριών έντυπων καταχωρήσεων που σχεδίασε η εταιρία CREAM, ενώ δύο από αυτές έλαβαν και το αργυρό και χάλκινο βραβείο στα διαφημιστικά βραβεία ΕΡΜΗΣ!

Σε ότι αφορά τα σεμινάρια κατάρτισης των φορέων που εμπλέκονται άμεσα με το θαλάσσιο περιβάλλον, το "Θάλασσα" ταξίδεψε σε 22 πόλεις καλύπτοντας έτσι 10 από τις 13 συνολικά περιφέρειες της επικράτειας. Πραγματοποίησε 34 σεμινάρια σε φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, Λιμενικούς και εκπροσώπους Φορέων Διαχείρισης, σε σχολές του Εμπορικού και του Πολεμικού Ναυτικού, σε βουλευτές και ευρωβουλευτές ενημερώνοντας πάνω από 1000 άτομα, ενώ το εκπαιδευτικό πακέτο του «Θάλασσα» έφτασε σε 35.000 παιδιά, μέσω όλων των Περιβαλλοντικών Διευθύνσεων Α΄Bάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας.

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα "Θάλασσα: Μάθε, Δράσε, Προστάτεψε /Εκστρατεία Ενημέρωσης για τα θαλάσσια θηλαστικά στην Ελλάδα" υλοποιείται από τη MOm/ Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας και το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος και το Tethys Research Institute, με τη συνδρομή του χρηματοδοτικού εργαλείου LIFE της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, του Πράσινου Ταμείου και της Blue Planet Shipping SA.

Αστικοί λαχανόκηποι: κάτι παραπάνω από "σκαλίζω τη γη"!

Στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο του για το περιοδικό της ΠΕΕΚΠΕ ο κ. Κορφιάτης παρουσιάζει μια εξαιρετική θεωρητική τεκμηρίωση της δημοφιλούς, και στα σχολεία, δράσης δημιουργίας λαχανόκηπων: "Ειδικά το κίνημα της "αστικής γεωργίας" (‘urban farming’ ή ‘urban agriculture’) τείνει να εξελιχθεί σε ένα από τα πιο σημαντικά κινήματα του 21ου αι., και δεν αφορά απλά μια ευχάριστη φυσική δραστηριότητα των παιδιών στη σχολική αυλή. Η φιλοσοφία του κινήματος της "αστικής γεωργίας" είναι ότι με την δημιουργία καλλιεργειών σε αχρησιμοποίητη αστική γη παράγουμε την τροφή που χρειαζόμαστε στον τόπο που μένουμε, δημιουργώντας ένα περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμο πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης. Η "αστική γεωργία" ευαισθητοποιεί για τα περιβαλλοντικά προβλήματα και τα προβλήματα υγείας και ποιότητας ζωής που συνδέονται με το συμβατικό μοντέλο διατροφής μας, και μορφώνει και κινητοποιεί τους νέους για τη δημιουργία ενός μοντέλου πρωτογενούς παραγωγής που μπορεί να στηρίξει τις τοπικές κοινωνίες σε όλο τον κόσμο. Οι αστικοί χώροι καλλιέργειας συνδέουν τους κατοίκους των πόλεων με το χώμα και προωθούν την επίγνωση της παραγωγής και προέλευσης της τροφής. Τα σχολικά προαύλια (ή, οι σχολικές ταράτσες) αποτελούν κατάλληλους χώρους για την ανάπτυξη "αστικών κήπων" και η συνεισφορά τους στην εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με βιώσιμες πρακτικές παραγωγής, στην ευαισθητοποίησή τους σχετικά με θέματα διατροφής, ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων, περιβαλλοντικών επιπτώσεων της αγροτικής παραγωγής, στην εμπλοκή τους σε βιωματικές πρακτικές απόκτησης γνώσεων βιολογίας και οικολογίας, αλλά και στην ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης, μπορεί να είναι καταλυτική."

Ωστόσο, "δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει οτι ο ότι ο ρόλος του σχολείου δεν είναι να λύσει τα πολιτικά προβλήματα της κοινωνίας χρησιμοποιώντας τα παιδιά. Αντίθετα, οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται τα παιδιά θα πρέπει να αξιολογούνται με βάση παιδαγωγικά κριτήρια, τη παιδαγωγική τους αξία και τα παιδαγωγικά τους αποτελέσματα (Jensen & Schnack 1997). Ένα σχολείο μπορεί να εξοικονομεί ενέργεια, ή να ανακυκλώνει το χαρτί, ή να καθαρίζει τη κοντινή παραλία (και καλά κάνει), αλλά το πιο σημαντικό είναι τι συμβαίνει στα μυαλά αυτών που συμμετέχουν σε αυτές τις δραστηριότητες! Αν δηλαδή η συμμετοχή σε αυτές τις δρστηριότητες έχει αναπτύξει την κριτική σκέψη των συμμετεχόντων, την ενδυνάμωση για δράση, την αίσθηση οτι μπορούν να κάνουν τη διαφορά και την αντίληψη της πολιτότητας."

Εαν λοιπόν θέλετε κι εσείς να αναπτύξετε την αίσθηση ότι μπορείτε να κάνετε τη διαφορά...πατήστε "Θα το κάνω" εδώ και, τολμήστε να εμπνεύσετε άλλους και να οργανωθείτε και σε επίπεδο γειτονιάς, οπότε πατήστε "Θα το κάνω" και εδώ.

Το Πάντα διαβάζει...

Ένα υπέροχο παραμύθι για μικρά αλλά και για μεγάλα παιδιά είναι ο Βασιλιάς Αταξίδευτος της Νάνσυ Τρικκαλίτη, σε μαγική εικονογράφηση της Έλενας Ζουρνατζή (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο).

Ήταν ένας βασιλιάς που ζούσε μέσα στα πλούτη αλλά δεν είχε βγει ποτέ από το παλάτι του. Μα η βασίλισσα είχε τον τρόπο της να τον κάνει να αλλάξει! Μια μέρα βγαίνει να αγοράσει λίγη χρυσή κλωστή και δεν επιστρέφει. Ο βασιλιάς πρέπει να ταξιδέψει για να την ανταμώσει πάλι. Σε αυτό το ταξίδι ο βασιλιάς περνάει χίλιες δυο δοκιμασίες που το φέρνουν αντιμέτωπο με τον εαυτό του, τον κόσμο, τη φύση που ζητά σεβασμό. Θα τα καταφέρει;

Όπως πάντα, οι εκδόσεις Καλειδοσκόπιο μας προσφέρουν μια πολύ προσεγμένη έκδοση, ένα κόσμημα για τη βιβλιοθήκη. Αλλά και μια ιστορία πολυεπίπεδη, που αν την προσεγγίσετε κατάλληλα, μπορείτε να την αξιοποιήσετε για κάθε ηλικιακή ομάδα μαθητών.

Μαθητές χωρίς σύνορα

Ένα εξαιρετικό εγχειρίδιο με δραστηριότητες διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι το ομώνυμο εγχειρίδιο που έγραψε η Μαρία Νομικού στο πλαίσιο του προγράμματος Connecting classrooms. Το τριετές αυτό πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα σε ομάδες σχολείων να δημιουργήσουν δεσμούς και συνεργασίες με άλλες αντίστοιχες ομάδες στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και σε άλλες 60 χώρες από διαφορετικά σημεία του κόσμου. Στόχος είναι η ενίσχυση της κατανόησης και της εμπιστοσύνης μεταξύ νέων από διαφορετικές κονωνίες. Κάτι που φυσικά έχουμε απόλυτη ανάγκη σήμερα.

Στο σύντομο αυτό εγχειρίδιο περιέχονται απλές δραστηριότητες, σύντομες, που δεν απαιτούν ακριβά ή εξεζητημένα υλικά ή τεχνικές, και είναι απολύτως προσιτές σε όλους τους εκπαιδευτικούς και μαθητές ηλικάς 8+. Δραστηριότητες σπασίματος του πάγου και δεσίματος της ομάδας, δραστηριότητες διαπολιτισμικής επικοινωνίας, ανάπτυξης κριτικής σκέψης και ηγετικών δεξιοτήτων και καλλιτεχνικές δράσεις οδηγούν τον εκπαιδευτικό και τους μαθητές σε μια βήμα βήμα ωρίμανση ως προς την ικανότητα αποδοχής του άλλου. Όπου «Άλλος» μπορεί να είναι όχι μόνο ο διαφορετικός συμμαθητής, ο αλλοδαπός, ο μετανάστης, ο ξένος ή ο διαφορετικός, αλλά και απλώς αυτός που έχει άλλη άποψη από τη δική μας. Εξαιρετικό λοιπόν βοήθημα που μπορεί να εμπνεύσει και παραλλαγές των δρατηριοτήτων με στόχο την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Κατεβάστε το εγχειρίδιο από εδώ.

Το Πάντα ανταλλάσσει βιβλία

Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη αποτελεί μια εναλλακτική προσέγγιση στην παραδοσιακή έννοια της δημόσιας βιβλιοθήκης. Εξελίσσει την κοινωνική αλληλεπίδραση που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των βιβλίων. Στόχος της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης είναι η προαγωγή αισθήματος κοινωνικής προσφοράς και αλληλεπίδρασης. Επιχειρεί να διαμορφώσει τον δημόσιο χώρο αισθητικά και ταυτόχρονα υπόσχεται πολιτιστική και εκπαιδευτική επιμόρφωση.

Η πρόταση αφορά στην τοποθέτηση μίας μοντέρνας κατασκευής στα πρότυπα μίας παραδοσιακής βιβλιοθήκης με υλικό που διαχειρίζονται οι χρήστες της, χωρίς την εγγραφή τους σε κάποιο μητρώο, δίχως συνδρομή ή χρηματικό αντίτιμο και με ελεύθερο ωράριο λειτουργίας.

Το ζητούμενο είναι η ανταλλαγή: δίνεις ένα βιβλίο, παίρνεις ένα άλλο. Έτσι το απόθεμά της βιβλιοθήκης βασίζεται στην ανταπόκριση των επισκεπτών της. Η συλλογή της εναλλάσσεται καθημερινά αφού την διέπει η προϋπόθεση πως κάθε προσφορά έντυπου υλικού είναι δεκτή. Η υπαίθρια ανταλλακτική βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή στο κοινό καθ’ όλο το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα, 365 ημέρες το χρόνο και στοχεύει στην ανταλλαγή βιβλίων και ιδεών αλλά και στην κοινωνική αλληλεπίδραση, που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των βιβλίων.

Αυτή τη στιγμή στην Αττική υπάρχουν τρεις υπαίθριες ανταλλακτικές βιβλιοθήκες – η πρώτη στην Κηφισιά, η δεύτερη στη Στέγη, και η Τρίτη στην Πλατεία Δεξαμενής ενώ υπάρχει κια μια ακόμα σε μόνιμη περιοδεία. Εκτός Αττικής τα Χανιά είναι ο πρώτος Δήμος που υιοθετεί την πρωτοβουλία της υπαίθριας δημόσιας ανταλλακτικής βιβλιοθήκης. Αν λοιπόν βρεθείτε εκεί μπορείτε να ανταλλάξετε βιβλία στην Πλατεία Αγοράς, Πλατεία Σούδας κια Πλατεία Ελευθερίας όπως κια στην Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου στα Κουνουπιδιανά.

Το Πάντα και η ΠΕ στον 21ο αιώνα

Πολύ χαρήκαμε το "χορταστικό" άρθρο του Κωνσταντίνου Κορφιάτη "Τάσεις και Προσανατολισμοί της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στον 21ο Αιώνα: Πλουραλισμός, Κριτική Σκέψη και Σύνδεση με την Κοινωνία" που διαβάσαμε στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού της ΠΕΕΚΠΕ.

Μεταφέρουμε ένα απόσπασμα: "Το πρότυπο της Π.Ε. που γίνεται όλο και περισσότερο δημοφιλές τα τελευταία χρόνια είναι αυτό που αφορά άμεση εμπλοκή των συμμετεχόντων σε πρακτικές δράσεις, οι οποίες τείνουν να ξεπερνούν τα όρια του σχολικού περιβάλλοντος και να έχουν άμεση σχέση με την τοπική κοινότητα, να περιλαμβάνουν τη συμμετοχή κοινωνικών φορέων, μη Κυβερνητικών οργανώσεων, ομάδων γειτονιάς και άλλων, με στόχο την παραγωγή ενός χειροπιαστού αποτελέσματος το οποίο θα έχει όφελος για όλη την τοπική κοινότητα, είτε πρόκειται για την παραγωγή οπορωκηπευτικών προϊόντων τα οποία πωλούνται σε τοπικές λαϊκές αγορές, είτε για την διαμόρφωση και την χρήση από τους πολίτες ενός αστικού πάρκου σε μια πρώην υποβαθμισμένη περιοχή. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της προσέγγισης είναι οτι επικεντρώνεται όχι στο άτομο και στην ατομική συμπεριφορά, αλλά στις διαδικασίες του ευρύτερου κοινωνικο-οικολογικού συστήματος στο οποίο ανήκει το άτομο. Όπως προτείνουν οι Tidball και Krasny (2011), η Π.Ε. είναι ένα σύνολο δραστηριοτήτων όπου οι εμπλεκόμενοι αλληλεπιδρούν με το κοινωνικό, βιολογικό και φυσικό περιβάλλον τους. Με αυτό το τρόπο η μάθηση στο ατομικό επίπεδο συνδυάζεται με αλλαγές στο επίπεδο της κοινότητας και του οικοσυστήματος. Πράγματι, πάρκα, φυτώρια ή κήποι, ακόμα και οι λαϊκές αγορές και η επονομαζόμενη "αστική γεωργία" και η αστική οικολογία, αναφέρονται ως προνομιακές ιδέες για προγράμματα Π.Ε. τα οποία συνδυάζουν την περιβαλλοντική αναγέννηση με τη προσωπική ανάπτυξη, ενώνουν τη περιβαλλοντική με τη κοινωνική μάθηση, το σχολείο με τη κοινότητα και κινητοποιούν τους συμμετέχοντες σε δράσεις για θέματα της πραγματικής ζωής."

Το άρθρο αναδεικνύει και τη σημασία του ανοίγματος της ΠΕ στην ψηφιακή εποχή. Ακριβώς αυτή είναι η φιλοσοφία του προγράμματος "Καλύτερη ζωή"! Τι περιμένετε λοιπόν; Η διαδικτυακή πλατφόρμα kalyterizoi.gr σας περιμένει για να αναλάβετε δράση ως σχολείο αλλά και ως πολίτης.

Πηγή: Κορφιάτης, Κ. Κλπ