Τεύχος 36, Μάιος 2013

Τώρα που έπιασε για τα καλά η άνοιξη δεν αντέχει άλλο τους κλειστούς χώρους και προσπαθεί να περνάει όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο μέσα στην τάξη. Για αυτό λοιπόν σας προτείνει απλά προγραμματάκια για να ανακαλύψετε με τους μαθητές σας τη βιοποικιλότητα της γειτονιάς σας. Αναζητήστε τρόπους αρμονικής συνύπαρξης φύσης και ανθρώπου. Ερευνήστε, καταγράψτε, εκθέστε, ευαισθητοποιήστε γονείς και περιοίκους, με βάση τα ευρήματα της έρευνάς σας και προτείνετε μέτρα για μια πράσινη γειτονιά. Κάντε την αρχή με έρευνα στην αυλή του σχολείου και συνεχίστε με ένα...σαφάρι στη γειτονιά. Θα χαρούμε πολύ να δούμε τα αποτελέσματα της δουλειάς σας και να τα μοιραστούμε και με τους συναδέλφους σας.

…με το πολύ όμορφο βιντεάκι που ετοίμασαν τα παιδιά της Περιβαλλοντικής Ομάδας της Σχολής Χατζήβεη για τον Πλανήτη και τις κακές συνήθειές μας που έφτασε τυχαία στα χέρια μας. Ξέρουμε ότι πολλά σχολεία κάνουν παρόμοιες δουλειές κι είναι πάντα χαρά μας να βλέπουμε τα παιδιά όχι απλώς να έχουν κατανοήσει πλήρως το πρόβλημα άλλα και να προσπαθούν να το επικοινωνήσουν σε οικείους και αγνώστους με χιούμορ.

Με τον ευφάνταστο τίτλο «Πώς να καταστρέψετε τον πλανήτη σας σε δέκα απλά βήματα» τα παιδιά της Σχολής Χατζήβεη με πολύ κέφι μας παρουσιάζουν πώς μπορούμε να ξοδέψουμε ενέργεια με κάθε δυνατό τρόπο και να δείξουμε την αδιαφορία μας για τον πλανήτη που μας φιλοξενεί….100 χρόνια μετά ο πλανήτης πρέπει να εκκενωθεί και οι κάτοικοί του τρέχουν να σωθούν. Μήπως είναι αργά πια; Αλλάξτε λοιπόν συνήθειες για να μην αναγκαστείτε να αλλάξετε πλανήτη!

Ένα νέο ασπρόμαυρο είδος νυχτερίδας ανακάλυψαν οι επιστήμονες στο Νότιο Σουδάν. Η νυχτερίδα του γένους Niumbaha superba μάλιστα λόγω των χρωμάτων της, έλαβε το παρατσούκλι "νυχτερίδα-πάντα" καθώς παραπέμπει στο γιγάντιο πάντα.

"Την προσοχή μου κέντρισαν αμέσως τα όμορφα και ιδιαίτερα μοτίβα που έχει η συγκεκριμένη νυχτερίδα στη γούνα της» αναφέρει η δρ Ρίντερ, επίκουρος καθηγήτρια Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπακνέλ, στις ΗΠΑ.

Η "νυχτερίδα-Πάντα" εντοπίστηκε στο πάρκο άγριας ζωής Μπανγκανγκάι, στο Νότιο Σουδάν. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, η δρ Ρίντερ διαπίστωσε ότι η νυχτερίδα ήταν ίδια με μία που είχε εντοπιστεί στην κοντινή Δημοκρατία του Κοnγκό, το 1939, η οποία είχε βαφτιστεί Glauconycteris superba. Ελέγχοντας ενδελεχώς τα χαρακτηριστικά της όμως, οι ερευνητές είδαν ότι η εντυπωσιακή νυχτερίδα δεν ταίριαζε στο συγκεκριμένο γένος.

"Κατόπιν ενδελεχούς μελέτης και ανάλυσης των χαρακτηριστικών της νυχτερίδας, είδαμε ότι δεν ταίριαζε στο γένος στο οποίο είχε προηγουμένως καταταγεί. Τα χαρακτηριστικά του κρανίου της, των φτερών της, όπως επίσης το μέγεθος και τα αυτιά της ήταν πολύ διαφορετικά από εκείνα του συγκεκριμένου γένους. Η νυχτερίδα αυτή ήταν δηλαδή τόσο μοναδική που όφειλε να ανήκει σε ένα νέο γένος" εξηγεί η δρ Ρίντερ. Έτσι οι ειδικοί δημιούργησαν το γένος Niumbaha, το οποίο στην τοπική γλώσσα των Αζάντε, στην πολιτεία της Δυτικής Εκουατόριας του Νότιου Σουδάν, σημαίνει "σπάνιο", "ασυνήθιστο".

Πηγή: ΒΗΜΑ Science

...τον "Φιλόσοφο και τον Λύκο" του Mark Rowlands. Τι συμβαίνει όταν ένας καθηγητής φιλοσοφίας αποφασίζει να μοιραστεί τη ζωή του με έναν λύκο; Ο Mark Rowlands καθηγητής Φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, γράφει ένα εξαιρετικό βιβλίο για την εμπειρία της συμβίωσης με έναν λύκο. Στα 27 του χρόνια, νεαρός τότε καθηγητής στο Παν/μιο της Αλαμπάμα, αποφασίζει να πάρει έναν καθαρόαιμο λύκο. Η ζωή του αλλάζει εντελώς. Ο καθηγητής και ο Μπρένιν συνάπτουν ένα συμβόλαιο: ο καθηγητής δεν θα τον αφήσει ποτέ μόνο (είναι αδύνατο να μείνει σπίτι κλεισμένος και να περιμένει το αφεντικό του ένας λύκος, όσο άρτια εκπαιδευμένος κι αν είναι) και ο Μπρένιν θα φέρεται κόσμια! Αυτή η συμφωνία κυρίων τηρείται απαρέγκλιτα και από τα δυο μέρη. Και το ταξίδι ξεκινά. Τόσο το αφεντικό όσο και ο λύκος αλλάζουν μέσα από τη συμβίωση.

Ο συγγραφέας πλέκει επεισόδια από τη ζωή των δυο τους με στοχασμούς γύρω από τη φύση του ανθρώπου, τη ζωή, την ευτυχία, την δήθεν ανωτερότητα του ανθρώπινου είδους και την ηθική. Άριστη εκλαϊκευμένη φιλοσοφία.

Εξαιρετικό το κεφάλαιο όπου αντιδιαστέλλει τα πιθηκοειδή (όπου ανήκει και ο άνθρωπος) με τα άλλα ζώα. Η ικανότητα των πιθηκοειδών να μπαίνουν στη θέση του άλλου, να προβλέπουν τις αντιδράσεις και τα συναισθήματά τους, βρίσκεται στη ρίζα του όλου προβλήματος του ανθρώπινου είδους! Η πηγή της ευφυϊας του ανθρώπου μοιάζει να είναι και η πηγή των δεινών του. Αλλά περισσότερα στο υπέροχο αυτό βιβλίο.

(Και λίγα λόγια τον λύκο…)

…δύο ακόμα διαγωνισμούς που λήγουν σύντομα.

Ο πρώτος -που λήγει 24 Μαΐου- είναι ο διαγωνισμός μας για το πρόγραμμα "Χρησιμοποιώ υπεύθυνα", που υλοποιείται σε συνεργασία με το "ΒΙΤΑΜ". Η τάξη που οι μαθητές της θα ενημερώσουν συνολικά τους περισσότερους φίλους και συγγενείς, και θα δεσμευτούν για τις περισσότερες αλλαγές στην καθημερινή τους ζωή, θα κερδίσει δώρα από την συλλογή προϊόντων WWF. Πρώτα όμως θα πρέπει να παίξετε το παιχνίδι μας και αφού μαζέψετε τις δεσμεύσεις να μας τις στείλετε! Ο διαγωνισμός και το παιχνίδι απευθύνεται σε μαθητές όλων των ηλικιών.

Ο δεύτερος διαγωνισμός δεν είναι άλλος από το γνωστό μας "Ταξίδι στην πόλη του μέλλοντος", το οποίο υλοποιείται με την υποστήριξη της εταιρείας FRIGOGLASS. Φέτος στο πλαίσιο του προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που γίνεται στα σχολεία οι μαθητές καταγράφουν τις πιο πρωτότυπες ιδέες για εξοικονόμηση ενέργειας στο σχολείο και μας τις στέλνουν μέχρι τη λήξη της σχολικής χρονιάς. Οι καλύτερες συνολικά ιδέες θα βραβευτούν με προϊόντα της συλλογής WWF Ελλάς. Αν μάλιστα ο διευθυντής του σχολείου δεσμευτεί να υλοποιήσει μια από τις ιδέες των παιδιών τότε μπορεί το σχολείο να λάβει μέρος και στο δεύτερο μέρος του διαγωνισμού και να βραβευτεί με ένα ψυγείο Ecocool της Frigoglass για το κυλικείο του.

…στο Οικοσκόπιο, που μετά από τέσσερα χρόνια λειτουργίας, μία αναβάθμιση και πολυάριθμους νέους φίλους, αναζητά προτάσεις βελτίωσης που θα το προσαρμόσουν στις σύγχρονες ανάγκες του κοινού και τις απαιτήσεις της επόμενης 5ετίας;

Για το λόγο αυτό σχεδιάσαμε και θα παραμείνει σε λειτουργία μέχρι τις 16 Ιουνίου, το ερωτηματολόγιο που θα βρείτε εδώ και μπορείτε να συμπληρώσετε ανώνυμα τις απαντήσεις σας. Η συμμετοχή σας στην αξιολόγηση και οι προτάσεις σας, θα µας βοηθήσουν σηµαντικά προκειμένου να βελτιώσουμε τη χρηστικότητα και το περιεχόμενο της εφαρμογής.

Αλλά και μετά τη λήξη της αξιολόγησης, κάθε σχόλιό σας είναι ευπρόσδεκτο και χρήσιµο για εµάς στο oikoskopio@wwf.gr. Ανταποδίδοντας τη προτίμηση σας στο Οικοσκόπιο και την πληροφορία που διαθέτει, μπορείτε να λαμβάνετε δωρεάν και τακτική ηλεκτρονική ενημέρωση για νέα δεδομένα και βελτιωμένα χαρακτηριστικά της εφαρμογής, συμπληρώνοντας τα στοιχεία σας για να εγγραφείτε στο newsletter του Οικοσκοπίου.

Και μην ξεχάσετε να βοηθήσετε το Πάντα που σπάει το κεφάλι του για να καταφέρει να τοποθετήσει σωστά τις παπαρούνες και να συναρμολογήσει το ανοιξιάτικο παζλ του Oikoskopio kids.

Ευχαριστούμε!

Mάθε παιδί μου… καινοτομία, παιχνίδι και grit ! Περί εκπαίδευσης ο λόγος. Ο ειδικός σε θέματα εκπαίδευσης Tony Wagner, διδάσκων στο Πανεπιστήμιο του Harvard, διαπιστώνει σε μια συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην Καθημερινή: "Η εκπαίδευση δεν καταφέρνει συστηματικά να προσθέσει την αξία και να διδάξει τις δεξιότητες που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία στην αγορά εργασίας".

Κατά τη γνώμη του στόχος της δε θα έπρεπε να είναι πώς να καταστήσει ένα παιδί έτοιμο για το πανεπιστήμιο αλλά έτοιμο για καινοτομία, έτοιμο να προσθέσει αξία σε οτιδήποτε κάνει. "Καθώς η γνώση είναι διαθέσιμη σε κάθε συσκευή συνδεδεμένη με το Ίντερνετ, αυτά που γνωρίζεις μετρούν λιγότερο από αυτά που μπορείς να κάνεις με όσα γνωρίζεις. Η ικανότητα για καινοτομία, η ικανότητα να λύνεις δημιουργικά προβλήματα ή να φέρνεις στο φως νέες δυνατότητες και οι δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η επικοινωνία και η συνεργασία είναι πολύ πιο σημαντικές από την ακαδημαϊκή σκέψη."

Και συνεχίζει ο Τ. Wagner: "Το να φανταστούμε εκ νέου τα σχολεία του 21ου αιώνα πρέπει να είναι μία από τις κυριότερες προτεραιότητές μας. Πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στο να διδάξουμε την ικανότητα και τη θέληση για μάθηση, αλλά και να φέρουμε μέσα στην τάξη του σχολείου τα τρία πιο ισχυρά συστατικά της εσωτερικής κινητοποίησης: παιχνίδι, πάθος, στόχευση.»

Ενώ ο Πολ Ταφ, δημοσιογράφος και πρώην συντάκτης του New York Magazine, επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα "πώς επιτυγχάνουν τα παιδιά;" στο ομώνυμο βιβλίο του που κυκλοφορεί τώρα στη Βρετανία. Και καταλήγει στο "σθένος, περιέργεια και κρυμμένη δύναμη» ως βασικά συστατικά της επιτυχίας των παιδιών. Δεν είναι οι γνώσεις, καταλήγει κι αυτός ο ερευνητής. Είναι το "grit", η παθιασμένη αφοσίωση σε έναν στόχο που εξασφαλίζει την επιτυχία. Κι αυτό μαθαίνεται. Να μάθεις να τιθασεύεις τις παρορμήσεις σου και να αφοσιώνεσαι στον στόχο.

Όλα αυτά τα διαπιστώνουμε καθημερινά στην πράξη. Όταν χτυπάει το κουδούνι και βλέπουμε τα παιδιά να μη δίνουν σημασία και να συνεχίζουν να φιλοτεχνούν την αφίσα για την υπερκατανάλωση και το οικολογικό αποτύπωμα ή να φτιάχνουν το τροφικό πλέγμα με δείγματα που συνέλεξαν από το δάσος… ε, κάτι λίγο grit έχουμε πετύχει!

…γιατί ούτε φέτος θέλει να χάσει το Θερινό Πανεπιστήμιο που διοργανώνει το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης & Αειφόρου Ανάπτυξης σε συνεργασία με το Koge Business College της Δανίας και με την υποστήριξη του Δήμου Ιθάκης θα πραγματοποιήσει τον Ιούλιο του 2013 ‘Θερινό Πανεπιστήμιο’ στην Ιθάκη, με θέμα: "Ανάπτυξη ικανοτήτων δημιουργικής έκφρασης και ομαδικής εργασίας στην εκπαίδευση".

Το Θερινό Πανεπιστήμιο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε διευθυντές σχολείων, υπεύθυνους Σχολικών Δραστηριοτήτων και Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού, σε εκπαιδευτές ενηλίκων, σε εργαζόμενους σε φορείς μη τυπικής εκπαίδευσης, σε φοιτητές παιδαγωγικών τμημάτων και μεταπτυχιακούς φοιτητές καθώς και σε κάθε άτομο που επιθυμεί να διευρύνει τους ορίζοντες και τις γνώσεις του.

Οι συμμετέχοντες θα αναπτύξουν ικανότητες ομαδικής εργασίας και δημιουργικής σκέψης και έκφρασης βασισμένης στο λόγο (δημιουργική γραφή, αφήγηση), στην εικόνα (φωτογραφίες, βίντεο, animation, ντοκιμαντέρ, ταινίες μικρού μήκους), στην εικαστική (κολάζ, ζωγραφική) και στη θεατρική έκφραση. Επίσης θα καταστούν ικανοί να χειρίζονται σύγχρονα και ευέλικτα ψηφιακά εργαλεία παρουσίασης WEB 2.0 (προγράμματα ψηφιακής έκδοσης εντύπων κ.ά.).

Οι διδάσκοντες είναι πανεπιστημιακοί, ερευνητές και συγγραφείς. Μεταξύ αυτών η Ελένη Σβορώνου, M.Sc., συγγραφέας, υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης WWF-Ελλάς, η Βιβή Βασάλα, καθηγήτρια-σύμβουλος στο ΕΑΠ, ο Θανάσης Καραλής, αν. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, ο Δρ. Σπύρος Σιάκας, εκπαιδευτικός-σκηνοθέτης, η Μαρία Γκιρτζή, καθηγήτρια-σύμβουλος στο ΕΑΠ.

Το πρόγραμμα θα διεξαχθεί από 1-7 Ιουλίου στο Βαθύ της Ιθάκης. Τα εργαστηριακά μαθήματα αρχίζουν στις 9.00, ολοκληρώνονται στις 13.30 και διαρκούν τέσσερις συνεχόμενες ημέρες. Η έναρξη των εργασιών γίνεται το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας, δηλ. πριν την έναρξη των εργαστηριακών μαθημάτων. Οι συμμετέχοντες θα παραλάβουν φάκελο με εκπαιδευτικό υλικό.

Για την εγγραφή σας συμπληρώστε την αίτηση που θα βρειτε εδώ και στείλτε την με e-mail στο info@diavima.edu.gr