WWF Teachers Panda Newsletter, November 2021

Τεύχος 122, Νοέμβριος 2021

EAT4Change: Κινητοποιώντας τους νέους προς μια βιώσιμη διατροφή!

Ζεστό, ζεστό, μόλις βγήκε από το φούρνο το εκπαιδευτικό υλικό για ένα πρόγραμμα ενεργούς πολιτειότητας για παιδιά 15+ και για εκπαιδευτικούς που θέλουν να βοηθήσουν τους μαθητές τους να πάρουν θέση σε ένα από τα σοβαρότερα περιβαλλοντικά ζητήματα που περνάει από το χέρι, ή μάλλον από το πηρούνι όλων μας: Η παραγωγή τροφής συμβάλλει περίπου στο 29% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως και αυτό το ποσοστό αναμένεται να διπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια. Στην ΕΕ, υπολογίζεται ότι η κτηνοτροφία ευθύνεται για το 12-17% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Και δεν είναι μόνο η κλιματική αλλαγή συνέπεια των διατροφικών μας επιλογών: η παραγωγή τροφίμων ευθύνεται για το 80% της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών, το 70% της απώλειας της βιοποικιλότητας σε χερσαίες εκτάσεις και το 50% της απώλειας της βιοποικιλότητας του γλυκού νερού.

Το υλικό που δημιουργήσαμε στο πλαίσιο του προγράμματος EAT4Change απευθύνεται σε νέους που θέλουν να γίνουν ενεργοί πολίτες στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και της βιοποικιλότητας, μέσα από την υιοθέτηση μιας βιώσιμης διατροφής. Η αλλαγή της προσωπικής συμπεριφοράς και η ανάληψη δράσης για να επηρεάσουν τους συνομηλίκους τους είναι τα δύο βασικά επιθυμητά αποτελέσματα της προτεινόμενης διαδικασίας.

Το πρόγραμμα αποτελείται από 3 βήματα

Βήμα 1ο: Εμείς τι τρώμε; Μια έρευνα στην τάξη για τις διατροφικές συνήθειες των μαθητών. Την έρευνα πραγματοποιούν οι ίδιοι υπό την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού.

Βήμα 2ο: Ανοίγοντας την όρεξη: Ο εκπαιδευτικός με τα απαραίτητα φύλλα εργασίας και παρουσιάσεις εξηγεί στους μαθητές το πρόβλημα. Εκείνοι με τη σειρά τους ανακαλύπτουν τις δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν να γίνουν ενεργοί πολίτες και να επιφέρουν την αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες τις δικές τους και των συνομηλίκων τους.

Βήμα 3ο: Φέρνουμε την αλλαγή ως ομάδα. Οι μαθητές που επιθυμούν να αναλάβουν δράση σχηματίζουν μια η περισσότερες ομάδες και -με την υποστήριξη αν χρειαστεί του εκπαιδευτικού- οργανώνουν μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης ή μια ή και περισσότερες δράσεις με σκοπό την αλλαγή διατροφικών συνηθειών στο σχολείο τους. Δίδονται αναλυτικές οδηγίες σε σχετικά φύλλα εργασίας. Τα αποτελέσματα των δράσεων τους έχουν την ευκαιρία να τα μοιραστούν με νέους από άλλες χώρες σε κοινή πλατφόρμα ενεργών πολιτών.

Το πρόγραμμα EΑΤ4Change στοχεύει στην μετάβαση προς πιο βιώσιμες διατροφικές συνήθειες και πρακτικές παραγωγής, ιδίως στον τομέα της κτηνοτροφίας, υποστηρίζει την υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) και των Συνθηκών για την κλιματική αλλαγή και συμβάλλει στον θετικό οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο στην Ευρώπη και στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Για όσους εκπαιδευτικούς της Β’θμιας εκπαίδευσης ενδιαφέρονται να δουλέψουν το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακό σεμινάριο στις 22 Νοεμβρίου, 18.00-20.00. Δηλώστε συμμετοχή εδώ.

Το υλικό είναι διαθεσιμό στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Ενώστε τη φωνή σας!

Το Νοέμβριο οι παγκόσμιοι ηγέτες συζητάνε και λαμβάνουν σοβαρά μέτρα για το κλίμα στο COP26 που φιλοξενεί φέτος η Αγγλία. Το WWF UK ετοίμασε λοιπόν ένα εκπαιδευτικό πακέτο για το κλίμα και την ενεργό πολιτειότητα .

Καλούμε τα σχολεία όλου του κόσμου να ενώσουν τις φωνές τους και να προσθέσουν τα δικά τους φυλλαράκια ώστε να δημιουργήσουν ένα παγκόσμιο δάσος από υποσχέσεις και να ετοιμάσουν το δικό τους τοπικό σχέδιο δράσης για το κλίμα ώστε να διαμορφώσουν ένα βιώσιμο μέλλον.

Δείτε και το βίντεο για να εμπνευστείτε!

Η κλιματική αλλαγή στα εργαστήρια δεξιοτήτων

Η κλιματική αλλαγή είναι ένας από τους τρεις τομείς εκπαιδευτικών προγραμμάτων της θεματικής «Φροντίζω το Περιβάλλον» στα εργαστήρια Δεξιοτήτων. Παρακάτω προτείνουμε ένα σχέδιο 7 διδακτικών ωρών με στόχο την ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση για ανάληψη δράσης από μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το σχέδιο είναι στηριγμένο σε σχετικό εκπαιδευτικό υλικό και επιλεγμένες δραστηριότητες του WWF.

Για αρχή ξεκινήστε με έναν καταιγισμό ιδεών για την κλιματική αλλαγή για να ανακαλέσετε τις υπάρχουσες ιδέες και αντιλήψεις, να καταγράψετε τις ποικίλες διαστάσεις του θέματος και να ανακαλύψετε τα κενά και τα σημεία που χρειάζονται διασαφήνιση. Χρησιμοποιήστε μέρος της παρουσίασης του WWF «Η πόλη του Μέλλοντος»με τα συνοδευτικά κείμενα για να κατανοήσουν την κλιματική αλλαγή και σχετικές έννοιες, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την υπερθέρμανση της Γης. Για τις πιο μικρές ηλικίες χρησιμοποιήστε επιλεγμένες εικόνες από την παρουσίαση για να αναπτύξετε το θέμα.

Σε επόμενο μάθημα, ανατρέξτε στο υλικό το «Κλιματικό χάος» και κάντε το πείραμα «Το φαινόμενο του θερμοκηπίου σε ένα βαζάκι» σελ. 17 και τη δραστηριότητα που ακολουθεί.

Την τρίτη διδακτική ώρα επανέρθετε στο θέμα με το παιχνίδι της αλυσίδας της ενέργειας για να βοηθήσετε τους μαθητές να το εμπεδώσουν με παιγνιώδη τρόπο. Βρείτε την ιδέα και τις κάρτες του παιχνιδιού στο «Επιδαπέδιο παιχνίδι για την αλλαγή του κλίματος» (σελ 4, 5ο τετράγωνο). Αφού σχηματιστεί η σωστή αλυσίδα της ηλεκτρικής ενέργειας, συζητήστε ποια κάρτα της αλυσίδας εγκυμονεί κινδύνους για την πολική αρκούδα και ποιες λύσεις υπάρχουν. Συζητήστε για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ανατρέξτε στα ανάλογα σλάιντς της αρχικής παρουσίασης. Σε άλλη διδακτική ώρα εστιάστε στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στους ίδιους τους μαθητές και ζητήστε να σκεφτούν πιθανά προβλήματα που μπορεί να έχουν προκληθεί στην περιοχή τους, από ακραία καιρικά φαινόμενα ή ακραίες θερμοκρασίες. Επιπλέον συζητήστε προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στο μέλλον για την περιοχή τους, τους ίδιους, τις διατροφικές τους συνήθειες, τις διακοπές, τα ταξίδια, τους άλλους ζωντανούς οργανισμούς. Τα πιο μεγάλα παιδιά μπορούν να πάρουν ιδέες και από την έκθεση «Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα»

Στη συνέχεια περάστε στις λύσεις του προβλήματος που αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας που μπορεί να κάνει ο καθένας και αξιοποιήστε από το «Κλιματικό χάος» τη δραστηριότητα Α3 (σελ. 19) όπου θα ερευνήσουν τις μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας. Σε επόμενη διδακτική ώρα ερευνήστε το θέμα της υπερκατανάλωσης με τη δραστηριότητα «Ποιος αποφασίζει για σένα» όπου οι μαθητές θα διακρίνουν τις ανάγκες από τις επιθυμίες.

Τέλος ολοκληρώστε με τη δραστηριότητα «Τοπική ευημερία» που στοχεύει στο να ανακαλύψουν οι μαθητές τρόπους για να ‘περάσουν’ το μήνυμα της εξοικονόμησης στον περίγυρό τους. Και ενθαρρύνετε τους μαθητές να αναλάβουν δράση! .

Δράση για την κλιματική αλλαγή!

Για τα μεγαλύτερα παιδιά (Γυμνάσιο) προτείνουμε ένα πρόγραμμα πιο προσανατολισμένο στην ενεργό δράση αντλώντας από το υλικό και την εμπειρία της οργάνωσης για την Ώρα της Γης, την παγκόσμια δράση για την εξοικονόμηση ενέργειας και την κλιματική αλλαγή. Παρακάτω προτείνονται ιδέες σχετικές με το θέμα που μπορείτε να αξιοποιήσετε για 7 διδακτικές ώρες στο πλαίσιο των εργαστηρίων δεξιοτήτων στην θεματική ‘Φροντίζω το Περιβάλλον’.

Προτείνουμε να ξεκινήσετε με δύο εισαγωγικά βίντεο, για την Ώρα της Γης 2021 και την Ώρα της Γης 2011 ως έναυσμα για συζήτηση με αφορμή τις σκέψεις και τα συναισθήματα που δημιουργούν στους μαθητές. Διερευνήστε γιατί πιστεύουν ότι είναι χρήσιμη μία τέτοια δράση, ποια είναι τα οφέλη, ποια η σκοπιμότητά της και ποια τα μηνύματα που θέλει να περάσει. Αν και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο από το 2007, γιατί πιστεύουν ότι εξακολουθεί σήμερα να είναι σημαντική;

Σε μια δεύτερη διδακτική εστιάστε στην κλιματική αλλαγή και αξιοποιήστε τη δραστηριότητα που θα βρείτε εδώ για να κατανοήσετε το πρόβλημα και τις συνέπειές του.

Σε επόμενη ώρα ζητήστε από τους μαθητές να σκεφτούν πιθανά προβλήματα που μπορεί να έχουν οι ίδιοι από τα πιο δυσοίωνα σενάρια, στην περιοχή τους, από ακραία καιρικά φαινόμενα ή ακραίες θερμοκρασίες. Χωρίστε τους σε 4 ομάδες όπου θα διερευνήσουν πιο ειδικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στο μέλλον και αφορούν, τις τουριστικές, τις αστικές, τις γεωργικές και τις δασικές περιοχές. Μπορούν να αντλήσουν ιδέες και πληροφορίες από την έκθεση «Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα».

Μια τέταρτη ώρα ζητήστε από τους μαθητές να συμπληρώσουν ερωτηματολόγιο που αφορά τη δική τους άποψη για τις πολιτικές που αφορούν την κλιματική κρίση και τον κλιματικό νόμο και που χρησιμοποιήθηκε στη διάρκεια της διαβούλευσης για τη δημιουργία του κλιματικού νόμου στη χώρα μας. Περισσότερο υλικό για το θέμα θα βρείτε εδώ.

Μια επόμενη ώρα μπορούν να ασχοληθούν με τους λόγους για τους οποίους χρειάζεται να ενεργοποιηθούν οι ίδιοι, μέσα από τα σύντομα βιντεάκια «Θες να πάρεις την ενέργεια στα χέρια σου» με στοιχεία και νούμερα που αφορούν τη χώρα μας. Συζητήστε πιθανές ιδέες για να πάρουν την ενέργεια στα χέρια τους. Χρησιμοποιήστε ιδέες από τον σχετικό οδηγό.

Ώρα για δράση! Οι μαθητές σχεδιάζουν μία δράση (μπορούν να την οργανώσουν οποιαδήποτε στιγμή ή να τη συνδυάσουν με την Ώρα της Γης 2022 που γιορτάζεται το τελευταίο Σάββατο του Μαρτίου). Κάνουν ένα καταιγισμό ιδεών με πιθανές δράσεις στο σχολείο ή εκτός, ζωντανά ή διαδικτυακά, συζητούν δυνατότητες και δυσκολίες και ψηφίζουν τη μία ή περισσότερες δράσεις που θα υλοποιήσουν. Μπορούν να πάρουν ιδέες για εκδηλώσεις από εδώ.

Oλοκληρώστε με μία επικοινωνιακή δράση.Οι μαθητές απευθύνουν το βασικό μήνυμα της δράσης τους σε ευρύτερο κοινό μέσα από ένα σύντομο βίντεο 30 δευτερολέπτων που θα ‘τραβήξουν’. Μοιράζονται τα έργα τους στα SoMe. Δείτε εδώ γενικές οδηγίες για βίντεο.

Καλή επιτυχία!

Μια Ελληνική Διάσκεψη των Νέων

Την Δευτέρα 25 και την Τρίτη 26 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε το πρώτο ελληνικό Local Conference of Youth. Το LCOY είναι μια εκδήλωση κάτω από την ομπρέλα του UN YOUNGO, του επίσημου σώματος για τη νεολαία από τη Σύμβαση – Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC). Στόχος του είναι να λειτουργήσει ως χώρος για την δραστηριοποίηση των νέων σε θέματα κλιματικής αλλαγής σε τοπικό επίπεδο ώστε να συμβάλλουν στα αντίστοιχα διεθνή συνέδρια. Πρόκειται ουσιαστικά για την τοπική εκδοχή της διεθνούς διάσκεψης της νεολαίας (COY), η οποία πραγματοποιείται αμέσως πριν από την ετήσια διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα (COP). Εδώ και αρκετά χρόνια οι διασκέψεις αυτές λειτουργούν σαν πλατφόρμες για να ακουστούν οι απόψεις των νέων σχετικά με το κλίμα σε πολλές χώρες του κόσμου.

Το πρώτο ελληνικό LCOY μεταξύ άλλων στόχευε να τονίσει την ανάγκη επείγουσας δράσης σχετικά με την κλιματική αλλαγή, να εμπνεύσει την επόμενη γενιά περιβαλλοντικών ηγετών και να οδηγήσει σε μια σειρά δεσμεύσεων και ενεργειών για το κλίμα.

Το LCOY στην Ελλάδα διοργανώθηκε από τη Βρετανική Πρεσβεία στην Αθήνα, το British Council και τη WWF Ελλάς και νέους από την AIESEC Ελλάδας, το Ecotivity School, το UN SDSN Youth Greece και την Επέκεινα Χώρα. Η εκδήλωση περιλάμβανε εργαστήρια, ομιλίες και συζητήσεις από ειδικούς, ακτιβιστές και επιστήμονες που εργάζονται στον τομέα. Ενώ εστίασε σε θέματα κλιματικής δικαιοσύνης, πολιτικής, στρατηγικής και υπεράσπισης του κλίματος, καθώς και δημοσιογραφίας για θέματα κλιματικής αλλαγής.

Εδώ θα βρείτε τις 4 συνεδρίες που προβλήθηκαν live και τις οποίες μπορείτε να δείτε και να χρησιμοποιήσετε ως αφετηρία στην τάξη για βαθύτερες συζητήσεις με τους μαθητές σας για το θέμα.

Το Πάντα διαβάζει...

Το βιβλίο «Κλιματική αλλαγή. Θέλουμε λύσεις. Δράση τώρα.» των Άλις Χάρμαν και Αντρές Λοθάνο (εκδ. Πατάκη, 2021) δεν είναι ένα ακόμη βιβλίο για την κλιματική αλλαγή. Απευθύνεται σε μεγάλα παιδιά και νέους και βάζει «το μαχαίρι στο κόκαλο». Μετά από ένα πρώτο πληροφοριακό μέρος, όπου το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής εξηγείται και τεκμηριώνεται επιστημονικά, παρουσιάζονται τα πολύπλοκα εμπόδια στην επίλυση ενός προβλήματος. Γιατί λοιπόν δεν αναλαμβάνουμε δράση; Οι δημιουργοί του βιβλίου δεν δείχνουν μόνο προς μία κατεύθυνση, δε ρίχνουν όλο το βάρος στους επιχειρηματίες και στους λήπτες αποφάσεων, ούτε προσφέρουν εύκολες λύσεις. Ο παράγοντας «Αναγκάστηκα», π.χ. περιγράφει τις αντιστάσεις των επιχειρήσεων στη λήψη δραστικών μέτρων για το «πρασίνισμα» της επιχείρησης. Αναγκάζονται, λένε, από τους χρήστες των υπηρεσιών τους, από τους «πελάτες» τους να υιοθετούν μη βιώσιμες πρακτικές. Ο κόσμος θέλει να ταξιδεύει γρήγορα και τα αεροπλάνα είναι ρυπογόνα. Το ταξίδι πρέπει να είναι φτηνό, για να είναι προσιτό στο κοινό. Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, πάρα πολλοί άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν με αεροπλάνο ενώ οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πλήττουν πρώτα πρώτα αυτούς. Είναι όμως λύση το να ακριβύνουν τα αεροπορικά ταξίδια για να είναι προσιτά σε λίγους; Μήπως χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις αλλά και ψηφοφόροι έτοιμοι να κάνουν υπερβάσεις;

Η συνθετότητα των ζητημάτων παρουσιάζεται μέσα από διαλόγους χαρακτήρων που εκπροσωπούν βασικές ομάδες συμφερόντων, έτσι ώστε το μισό σχεδόν βιβλίο να μπορεί να ζωντανέψεις με παιχνίδια ρόλων.

Εξαιρετική δουλειά που ανεβάζει σημαντικά το επίπεδο των βιβλίων που ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή και τα σχετικά κοινωνικά κινήματα διαμαρτυρίας

Η φωτογραφία του μήνα

Unsubscribe | Δες το email online