Κι όμως κι οι μαθητές μπορούν να κάνουν κάτι για τις δασικές πυρκαγιές!

© Ορέστης Σεφέρογλου / WWF Ελλάς

Xρόνο με το χρόνο οι δασικές πυρκαγιές, ένα μείζον περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα, ιδιαίτερα για τις μεσογειακές χώρες, έχουν όλο και πιο τραγικές συνέπειες για τον άνθρωπο και τη φύση. Η χώρα μας αντιμετωπίζει πολύ συχνά τεράστιες καταστροφές, σε ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, προστατευόμενες περιοχές, δάση και δασικά οικοσυστήματα. Τα επιστημονικά δεδομένα και η εμπειρία δείχνουν πως ο μόνος τρόπος για να θωρακίσουμε πραγματικά τα δάση και τις ζωές μας από τις πυρκαγιές είναι η πρόληψη, λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές που προκαλεί η κλιματική κρίση στα οικοσυστήματα και στην ένταση των φαινομένων.

Οι μελλοντικές γενιές είναι απαραίτητο να ενδυναμωθούν για την αποτελεσματική προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, για την προσαρμογή στα νέα κλιματικά δεδομένα, για την αυτοπροστασία, αλλά και να ενεργοποιηθούν προς την σωστή κατεύθυνση. Οι μαθητές χρειάζεται να εξοπλιστούν μέσα από τη σχολική κοινότητα με τα κατάλληλα εφόδια να αναγνωρίσουν και να κατανοήσουν το πρόβλημα και τις νέες συνθήκες και να μετατρέψουν τη θεωρητική γνώση σε πράξη.

Σε αυτό το πλαίσιο το WWF Ελλάς ετοίμασε νέο εκπαιδευτικό υλικό για τις δασικές πυρκαγιές: 4 εκπαιδευτικά βίντεο animation, δύο για την Πρωτοβάθμια και δύο για την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε συνεργασία με την εταιρεία Woodgear.Τα βίντεο συνοδεύονται από αντίστοιχα εκπαιδευτικά φυλλάδια, με προτάσεις αξιοποίησής τους στην τάξη. Στόχος του υλικού είναι να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό να πλαισιώσει το βίντεο με τις κατάλληλες παιδαγωγικές δραστηριότητες που θα προσφέρουν στους μαθητές την κατανόηση του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών, την διερεύνηση αξιών και την καλλιέργεια των κατάλληλων δεξιοτήτων, ώστε να ενδυναμωθούν για να αναλάβουν δράση.

Οι εκπαιδευτικοί έχετε την ευκαιρία να προβάλετε το οπτικό υλικό στην τάξη και να χρησιμοποιήσετε τις συνοδευτικές δραστηριότητες που προτείνονται για κάθε υλικό, ανάλογα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες των μαθητών σας και τους εκπαιδευτικούς σας στόχους, για να τους εμπνεύσετε και να τους προετοιμάσετε για τη δημιουργία ενός καλύτερου αύριο. Το πρώτο βίντεο κάθε βαθμίδας εξετάζει τη σχέση της κλιματικής κρίσης με τις δασικές πυρκαγιές, τα βαθύτερα αίτια των πυρκαγιών και την ανάγκη της πρόληψης ως λύσης του προβλήματος. Το δεύτερο βίντεο και στις δύο βαθμίδες αφορά τα μέτρα πρόληψης με στόχο την κινητοποίηση και ανάληψη δράσης.

Το πρόγραμμα πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Εθνικής Τράπεζας και του Ιδρύματος Μποδοσάκη.

Για διευκρινίσεις για τη χρήση του υλικού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Νάνσυ Κουταβά στο e-mail: n.coutava@wwf.gr.

Μην ξεχάσετε να υπογράψετε για να δεσμευτεί ο πρωθυπουργός για ριζικές αλλαγές στο σύστημα δασοπροστασίας.

Μαθητές σε δράση πάλι για το κλίμα

© Μαρίνα Συμβουλίδου/ WWF Ελλάς

Για δεύτερη χρονιά συνεχίζεται το πρόγραμμα «Από την ιδέα στην πράξη: μαθητές σε δράση για το κλίμα», στοχεύει στην κατάθεση, σχεδιασμό και υλοποίηση από τους μαθητές, καινοτόμων ιδεών για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του σχολείου με απώτερο στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:

Προτείνεται το πρόγραμμα να ενταχθεί στα υπάρχοντα μαθήματα π.χ. στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, στα μαθήματα Τεχνολογίας και Φυσικών Επιστημών, κλπ.

Το πρόγραμμα πραγματοποιείται με την ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου (ΙΣΝ) και την υποστήριξη των ιδρυμάτων A. Γ. Λεβέντη και Μποδοσάκη.

Αν μάλιστα θέλετε να δείτε κάποια από τα πρωτότυπα που δημιουργήθηκαν πέρυσι στο πλαίσιο του προγράμματος, κι ίσως -γιατί όχι- να μιλήσετε στους δημιουργούς τους, δεν έχετε παρά να έρθετε στο Athens Science Festival, που θα γίνει στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, στις 10-12 Οκτωβρίου 2023 όπου θα τα εκθέσουμε.

Τέλος, αν σας ενδιαφέρει, μην χάσετε την παρουσίαση του προγράμματος και της μεθοδολογίας του την 21 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο των ESD-Net 2030 interactive learning webinars της Unesco, Session D: ‘Climate education: pupils take action for a carbon neutral school’. Εγγραφείτε εδώ.

Για περισσότερες λεπτομέρειες Νάνσυ Κουταβα, n.coutava@wwf.gr.

Γνωρίζετε νέους έτοιμους για δράση;

© Ελεάννα Κιούκη

Τους ψάχνουμε και εμείς για να συμπληρώσουν την Ομάδα Νέων του Eat4Change, τους Food4thoughters! Αν γνωρίζετε νέους 18-35 ετών με όρεξη και μεράκι που θέλουν να συμβάλλουν πιο ενεργά με έναν διαφορετικό τρόπο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (το ξέρατε ότι κι αυτή περνάει από το … στομάχι μας;) προωθήστε τους αυτή τη φόρμα να την συμπληρώσουν μέχρι 15 Σεπτεμβρίου 2023 για να αναλάβουμε μαζί τους δράση για πιο βιώσιμες διατροφικές επιλογές.

Το E4C είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα DEAR που τρέχει παράλληλα σε 12 γραφεία WWF με σκοπό να αναδείξει τη σύνδεση του φαγητού μας με το περιβάλλον και να παρακινήσουμε κυρίως νέους να στραφούν σε βιώσιμες διατροφικές επιλογές, δηλαδή λιγότερα ζωικά τρόφιμα, περισσότερα φρούτα και λαχανικά εποχής και τοπικά.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Σοφία Αξωνίδη, s.axonidi@wwf.gr.

Μην ξεχνάτε τις παραλίες μας!

© Δημοτικό Σχολείο Αβδήρων

Και τη σχολική χρονιά 2023- 2024 το WWF Ελλάς εντείνει την προσπάθειά του για την καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης μέσω του προγράμματος «Υιοθέτησε μια παραλία». Στόχος πλέον είναι η παρακολούθηση της παράκτιας ρύπανσης σε όλη τη Μεσόγειο, με την πρωτοβουλία «Υιοθέτησε μια παραλία» να επεκτείνεται και σε άλλες δύο χώρες της Μεσογείου.

Σχολεία και εθελοντικές ομάδες «υιοθετούν» την κοντινή τους παραλία και συμμετέχουν στη μεγαλύτερη citizen science δράση για την παρακολούθηση της παράκτιας ρύπανση αλλά και τον καθαρισμό παραλιών, συμμετέχοντας σε ένα ενεργό δίκτυο για την προστασία της Μεσογείου. Από τον Μάιο του 2021, συνολικά έχουν πραγματοποιηθεί 332 καταγραφές και έχουν συλλεχθεί γύρω στα 230.000 απορρίμματα, με συνήθη ύποπτο τα πλαστικά (περίπου το 85% των συνολικών απορριμμάτων). Πάνω από 40 σχολεία σε όλη την Ελλάδα συμμετέχουν ενεργά στο πρόγραμμα.

Αν θέλετε και εσείς με το σχολείο- τάξη σας να συμβάλλεται στην παρακολούθηση της παράκτιας ρύπανσης της περιοχής σας, δεν έχετε πάρα μόνο να δηλώσετε συμμετοχή στο διαδικτυακό εργαστήριο εκπαιδευτικών που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου, στις 18:00 (διάρκεια 1 ώρα) . Στο εργαστήριο θα παρουσιάσουμε αναλυτικά τη λειτουργία και όλα τα υποστηρικτικά υλικά του προγράμματος καθώς και το πακέτο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στην τάξη και την παραλία. Σκοπός είναι να κατανοήσουμε τη διαφορά των μεμονωμένων καθαρισμών με τις δράσεις παρακολούθησης παράκτιας ρύπανσης και να είμαστε σε θέση να αναλάβουμε δράση «υιοθετώντας» με τους μαθητές μια παραλία. Φτιάξτε και εσείς με το σχολείο σας μία ομάδα και γίνετε μέλος της παρέας μας.

Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί μέσω της πλατφόρμα zoom. Για την καλύτερη οργάνωσή του παρακαλούμε δηλώστε τη συμμετοχή σας μέχρι την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στο adoptabeach@wwf.gr.

Οι δασικές πυρκαγιές στα εργαστήρια δεξιοτήτων

© Απόλλων Γερόλυμπος

Πέρα από το νέο μας εκπαιδευτικό υλικό για τις δασικές πυρκαγιές έχουμε ετοιμάσει για εσάς μια πρόταση για το πως να διδάξετε το θέμα των δασικών πυρκαγιών μέσα από τα εργαστήρια δεξιοτήτων. Σας προτείνουμε τρεις παραλλαγές για να εστιάσετε στα δάση, τις δασικές πυρκαγιές και τον ρόλο όλων μας στην πρόληψή τους χρησιμοποιώντας αντίστοιχα τις 7 διδακτικές ώρες από την ενότητα Περιβάλλον και τις αντίστοιχες από την ενότητα Ενδιαφέρομαι κι ενεργώ.

• Για παιδιά δημοτικού είναι ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε το πακέτο το Μέλλον των Δασών. Μια παρουσίαση στην τάξη και 13 δραστηριότητες (μπορείτε να τις κάνετε όλες ή να επιλέξετε ανάλογα με την ηλικία των παιδιών, τα ενδιαφέροντά τους και το είδος των δασών της περιοχής σας) για πρώτη επαφή με το δάσος, κατανόηση των συνεπειών των δασικών πυρκαγιών αλλά και ιδέες για να γίνουν οι μαθητές σας ενεργοί πολίτες.
• Για το δημοτικό και το γυμνάσιο μπορείτε επίσης να βρείτε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και στο έντυπο Δάση και Δασικές Πυρκαγιές από το πρόγραμμα Γνωρίζω, Συμμετέχω. Προστατεύω που είχαμε ετοιμάσει πριν 14 χρόνια για την Πάρνηθα αλλά δυστυχώς παραμένει επίκαιρη. Οι δραστηριότητες που περιλαμβάνει παρόλο που παρουσιάζονται για την περίπτωση της Πάρνηθας μπορούν να τροποποιηθούν για οποιαδήποτε άλλη δασική περιοχή από αυτές που φέτος δυστυχώς βρέθηκαν στο επίκεντρο της αγωνίας μας. 4 μικρές δραστηριότητες που ολοκληρώνονται σε μια διδακτική ώρα αντίστοιχα και μια πιο ειδική το «Φτιάχνουμε τη δική μας ιστορία» για τους μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων όπου θα χρειαστεί να κάνουν κι επιτόπια επίσκεψη συνθέτουν το εργαστήρι δεξιοτήτων για το περιβάλλον.
• Για τα μεγάλα παιδιά του δημοτικού και για το γυμνάσιο από το εκπαιδευτικό πακέτο Η φωτιά σε αφορά επιλέξτε τις δραστηριότητες 1, 3, 4, 5, 6, 9 και 10. Δείξτε στους μαθητές σας τον τρόπο να αξιολογούν τις πηγές τους, να συνθέτουν πληροφορίες, να καλλιεργούν κριτική σκέψη και το κυριότερο να μην μένουν αμμέτοχοι αλλά ως ενεργοί πολίτες να αποτελούν ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας!

Τέλος αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις φετινές καταστροφικές πυρκαγιές στη χώρα μας, την εμπειρία μας από το πεδίο, τις αιτίες και τις επιπτώσεις των πυρκαγιών, αλλά και τις προτάσεις μας για την επόμενη μέρα μην ξεχάσετε να παρακολουθήσετε τη διαδικτυακή συζήτηση τη Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου στις 18.00. Με τη δήλωση της συμμετοχής σου θα λάβεις τον σχετικό σύνδεσμο της διαδικτυακής συζήτησης.

Το πάντα διαβάζει...

© Piotr Socha

...και ακούει τη Φωνή των Δέντρων με το ομώνυμο μυθιστόρημα του Θοδωρή Αραμπατζή. Το πάντα εκπλήσσεται που υπάρχει ένα παιδί, η εντεκάχρονη Μαρία, που έχει αυτή την ικανότητα! Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες το παιδί ανακαλύπτει το χάρισμά του θυμίζουν, δυστυχώς, τα ακραία καιρικά φαινόμενα που ζήσαμε πρόσφατα με τις πλημμύρες. Η οικογένεια αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι της και να καταφύγει στην ε

ξοχή. Εκεί αρχίζει η περιπέτεια που παρασύρει τον αναγνώστη να δει τον κόσμο μέσα από τα μάτια των δέντρων. Η γέρικη βελανιδιά με τα κουρελάκια, τάματα που ανεμίζουν από τα κλαδιά της έχει πολλά να πει. Το ίδιο και οι αγριοφραουλιές που οι καρποί τους σε τίποτα δε μοιάζουν με τις φράουλες του θερμοκηπίου που τρώμε (πλέον σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου). Κάθε δέντρο και θάμνος έχει τη δική του διακριτή φωνή κι εμείς ανακαλύπτουμε έναν διαφορετικό τρόπο να βλέπουμε τον κόσμο.

Την αντίστροφη πορεία ακολουθούν οι Μαρία Τζανφεράρι και η Φελιτσιτά Σάλα στο παιδικό εικονογραφημένο βιβλίο τους Γίνε δέντρο . Εδώ το δέντρο γίνεται μία μεταφορά για την ανθρώπινη κατάσταση. Ο μικρός αναγνώστης καλείται να εμπνευστεί από τις θαυμάσιες εικόνες και από τις λειτουργίες του δέντρου για να φτιάξει χαρακτήρα και να βρει τον δρόμο του στη ζωή. Συνοδεύεται από εκπαιδευτικό υλικό.

Καθώς η επιστήμη μας έχει διδάξει πολλά θαυμαστά πράγματα για τα δέντρα και έχει ανατρέψει παλιά δεδομένα (π.χ. πως τα δέντρα δε μετακινούνται, δεν επικοινωνούν, δεν αισθάνονται...όλα τα κάνουν, βλ. το κλασικό πια επιστημονικό βιβλίο με τις περιλήψεις των κύριων σημείων στο περιθώριο Τι θα έβλεπε η Αλίκη στη χώρα των φυτών του Γιάννη Μανέτα!), τα βιβλία για παιδιά και νέους που αναφέρονται στα δέντρα πληθαίνουν. Δεν ξεχνάμε το παλαιότερο Δέντρα του Βοϊσιετς Γκραικόβσκι, σε εικονογράφηση Πιοτρ Σότσα. Η καταπληκτική εικονογράφηση και η προσεκτική επιλογή πληροφορίας κάνει κάθε παιδί να κλείσει την οθόνη και να ανοίξει το βιβλίο, κάτω από ένα δέντρο φυσικά!

Η φωτογραφία του μήνα

© Max Waugh / Wildlife Photographer of the Year